Μετά το Νόμο τί;

Με μικρή καθυστέρηση από την τελική δεσμευτική ημερομηνία την 25/11/2010, για την οποία ο Υφυπουργός κ. Δημήτρης Κουσελάς είχε δεσμευτεί για την κατάθεση νομοσχεδίου με το οποίο θα έδινε λύση στο καπνικό. Τελικά χθες 9/12/2010 πέρασε από την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου το επίμαχο νομοσχέδιο και οδεύει ολοταχώς για την ψήφιση από τη Βουλή, όπου όπως έχει προαναγγελθεί, θα ψηφιστεί την ερχόμενη Τρίτη 14/12/2010.

Αξίζει να κάνω κάποιες παρατηρήσεις ως προς το χρόνο καθυστέρησης κατάθεσης του παραπάνω νομοσχεδίου, που έχουν να κάνουν για το εφικτό τυχόν παρεμβάσεων για τροποποιήσεις της τελευταίας στιγμής, όπως διαφαίνεται ορισμένη συνάδελφοι να προσανατολίζονται.

Ο κύριος λόγος, για την όποια καθυστέρηση κατάθεσης του επίμαχου νομοσχεδίου, προφανώς, ήταν το να λάβει την έγκριση από τους δανειστές της χώρας μας, και στη συνέχεια να οδεύσει προς ψήφιση. Άλλωστε σε όλους μας είναι γνωστό, πως λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας μας, ιδιαίτερα σε θέματα που έχουν να κάνουν με οικονομικά και κυρίως με φορολογικά θέματα, θα πρέπει να τυγχάνουν έγκρισης από την Τρόικα. Με το σκεπτικό αυτό και με δεδομένο πως υπήρξε όχι μόνο επαρκής αλλά μεγάλο χρονικό διάστημα για να κατανοηθεί το καπνικό πρόβλημα, αλλά και τα αιτήματα όλων των εμπλεκόμενων μερών, με την ανακοίνωση του σχεδίου νόμου, σημαίνει πως το θέμα έχει «κλειδώσει» και δεν υπάρχει πιθανότητα και προοπτική εφικτών παρεμβάσεων για βελτιώσεις.

Τι σημαίνει για τον κλάδο μας το νομοσχέδιο αυτό;

Όπως εγκαίρως είχαμε ενημερώσει τον κλάδο τόσο από το περιοδικό «Περιπτερούχος» όσο και από το διαδίκτυο, το Υπουργείο Οικονομικών ήθελε να κινηθεί σε δύο βασικούς άξονες.

1. Να διασφαλίσει τα επιπλέον φορολογικά του έσοδα, ύστερα από τις υπέρμετρες αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών, και γιατί όχι να μην τα βελτιώσει, μη δεχόμενοι να απολέσουν ούτε ένα ευρώ από τα φορολογικά έσοδα.

2. Να ενισχύσει τη βιωσιμότητα των λιανοπωλητών, η οποία πλήγηκε σε πιο μεγάλο βαθμό απ’ ότι των άλλων εμπλεκόμενων κλάδων, πλην όμως δεν είχαν και δεν έχουν τα «εργαλεία» να το επιτύχουν, όταν στο σημερινό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, δεν μπορούν να θεσμοθετήσουν ποσοστό κέρδους για κανέναν, λόγω των κανόνων λειτουργίας της Ευρωπαϊκής ή καλύτερα της παγκοσμιοποιημένης αγοράς.

Κατόπιν αυτών, ως προς το πρώτο σκέλος, το νομοσχέδιο προβλέπει την αναδιάρθρωση των φορολογικών συντελεστών και ιδιαίτερα στην μείωση του συντελεστή του Αναλογικού φόρου κατά δυο ποσοστιαίες μονάδες, απ’ όπου προκύπτει και η μερική βελτίωση κερδοφορίας του δικτύου συνολικά. Έτσι διαμορφώνεται από 67% σε 65%, την μερική αύξηση του Παγίου φόρου από 10% σε 15%, με απαραίτητη προϋπόθεση την μικρή ανατίμηση των τσιγάρων κατά 0,20€, την οποία ανατίμηση επίσης δεν μπορεί το Υπουργείο να επιβάλει και περιμένει τη θετική ανταπόκριση των εταιρειών. Σε διαφορετική περίπτωση, αν οι εταιρείες δεν ανατιμήσουν όλα τα σήματά τους ή προβούν σε νέες υποτιμήσεις ή «παίξουν» με οποιονδήποτε τρόπο που θα επιβαρύνει τα φορολογικά έσοδα, θα αντιδράσει ανάλογα.

Επίσης κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες μειώνεται η συνολική φορολογική επιβάρυνση στα καπνά για στρίψιμο τσιγάρων, από 69% σε 67%. Ακόμη, γίνεται εκ’ νέου προσδιορισμός της έννοιας το τι είναι τσιγάρο, προσδιορίζοντας την διάμετρο, το μήκος κ.λπ. χαρακτηριστικά, ώστε να αποκλειστούν χαρακτηρισμοί τσιγάρων σε πουράκια που η επιβάρυνση του φόρου είναι μικρότερη.

Ως προς το δεύτερο σκέλος, τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των λιανοπωλητών, από το νομοσχέδιο δεν προβλέπεται τίποτα, αφήνοντας την διασφάλιση της κερδοφορίας μας σε ελεύθερη διαπραγμάτευση, όπως προβλέπεται από του κανόνες που διέπουν την κατά τ’ άλλα «ελεύθερη αγορά».Άλλωστε, εξ’ αρχής του καπνικού προβλήματος, πολλές φορές είχαμε κάνει λόγω πως δεν δίνατε το Υπουργείο να παρέμβει με θεσμοθέτηση ποσοστού κέρδους.

Για να κατανοηθεί το τι στην πράξη σημαίνει η παραπάνω αναδιάρθρωση των φόρων, σας παραθέτουμε δυο πίνακες:

1. Ο πρώτος πίνακας παρουσιάζει την σημερινή κερδοφορία μας (προ μείωσης φόρων), χωρίς επιδοτήσεις και εκπτώσεις από τους χονδρεμπόρους.

2. Ο δεύτερος πίνακας, παρουσιάζει την κερδοφορία μας μετά την αναδιάρθρωση των φορολογικών συντελεστών, πάλι χωρίς επιδοτήσεις και εκπτώσεις από τους χονδρεμπόρους.

ΠΙΝΑΚΑΣ 67% 10%

ΠΙΝΑΚΑΣ 65% 15%

Όπως παρατηρήσατε και από τους παραπάνω πίνακες, η βελτίωση της κερδοφορίας μας είναι τέτοια που σε καμία περίπτωση δεν επιλύει το πρόβλημα της βιωσιμότητας του κλάδου μας. Αντιθέτως η όποια μικρή βελτίωση με το παρόν νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπει και την αύξηση κατηγορίας του ΦΠΑ σε πολλά από τα προϊόντα που εμπορευόμαστε, θα απολεσθεί, όταν θα «αναγκαστούμε» να απορροφήσουμε την αύξηση του ΦΠΑ, όταν την αύξηση θα είναι τέτοια που δεν θα επιτρέπει την ανατίμηση των προϊόντων, αν αναλογιστούμε και τον ανταγωνισμό τιμών σε σχέση με άλλα καταστήματα όπως τα σούπερ-μάρκετ.

Τελικά που βρίσκεται η λύση;

Η λύση πλέον είναι μονόδρομος και δεν είναι άλλη από τη συλλογική διαπραγμάτευση-διεκδίκηση τιμών χρέωσης, τόσο με τις εταιρείες καπνικών προϊόντων, όσο και με τους χονδρεμπόρους.

Αιτιολογία: Από το 1992 που καταργήθηκε το θεσμοθετημένο ποσοστό κέρδους μας 9,1%, για να λειτουργήσει εύρυθμα η αγορά, συμφωνήθηκε να από τους τρείς εμπλεκόμενους κλάδους να υπολογίζεται η κερδοφορία του κάθε κλάδου ως εξής:

1. Οι καπνοβιομηχανίες θα λαμβάνουν το 60,4% της αποφορολογημένης αξίας.

2. Οι πρατηριούχοι να λαμβάνουν το 8,3% της αποφορολογημένης αξίας.

3. Οι λιανοπωλητές να λαμβάνουν το 31,3% της αποφορολογημένης αξίας.

Ο παραπάνω καταμερισμός κερδοφορίας, αντιστοιχούσε στα τότε ποσοστά πριν την κατάργησή τους. Ωστόσο με την πάροδο των χρόνων, οι πρατηριούχοι καταστρατήγησαν την παραπάνω συμφωνία, με αποτέλεσμα να υπολογίζουν την κερδοφορία τους βάζοντας «καπέλο» 2,9% στην τιμή που αγοράζανε. Ποια είναι η τιμή που αγοράζανε; Είναι το ποσό του εκάστοτε φόρου + το κέρδος των εταιρειών που ήταν το 60,4% της αποφορολογημένης αξίας, μέχρι το 2008. Έτσι, με δεδομένο πως το ένα στοιχείο που υπολογίζανε και υπολογίζουν το κέρδος τους ήταν το ποσό του φόρου και το οποίο από το 1992 μέχρι σήμερα ήταν συνεχώς αυξανόμενο και με τον σταθερό συντελεστή 2,9%, το κέρδος αυξάνονταν ανάλογα με την αύξηση του φόρου! Με τον τρόπο αυτό, στην ουσία μετακυλούσαν και μετακυλύουν την όποια χασούρα τους αναλογούσε στις δικές μας πλάτες, φτάνοντας σε πολλές περιπτώσεις σήμερα, το κέρδος των χονδρεμπόρων να είναι μεγαλύτερο των λιανοπωλητών! Οι εταιρείες τήρησαν την παραπάνω συμφωνία, κρατώντας ως κέρδος το 60,4% της αποφορολογημένης αξίας, μέχρι και το 2008. Το 2009, οι εταιρείες και λόγω μεταξύ τους ανταγωνισμού, σε μη «ταχυκίνητα» σήματα, μείωσαν το ποσοστό κέρδους τους, κατεβαίνοντας από το 60,4% ακόμη και στο 59% και 58%. Το 2010 και λόγω της υπέρμετρης αύξησης των φόρων, σε πολλές των περιπτώσεων οι εταιρείες μείωσαν το κέρδος τους κατά πολύ παρακάτω από το 58%.

Κατόπιν των παραπάνω και λόγω της σημερινής διαμορφωθείσας κατάστασης, ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ η επαναδιαπραγμάτευση και ο εκ’ νέου καταμερισμός κερδοφορίας, ώστε μέσα στην σημερινή οικονομική συγκυρία, να είμαστε όλοι βιώσιμοι.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο συλλογικά και εφόσον κατανοηθεί πως είναι μονόδρομος ως η μόνη εφικτή λύση, χωρίς να αποπροσανατολίζεται ο κλάδος σε ανέφικτα αιτήματα, όπως έκανε όλο το προηγούμενο διάστημα. Επιβάλλεται, σήμερα, να βελτιώσουμε την κερδοφορίας μας και παράλληλα να κινηθούμε και προς άλλες κατευθύνσεις.

Έναν από τους τρόπους καταμερισμού της κερδοφορίας του δικτύου, τον έχουμε παρουσιάσει και σε προηγούμενα άρθρα, με το αναλογικό μοίρασμα της αποφορολογημένης αξίας.

Στον πίνακα που ακολουθεί, αποτυπώνεται η κερδοφορία του δικτύου, με έναν από τους προτεινόμενους τρόπους επιμερισμού της αποφορολογημένης αξίας, καθιστώντας όλους βιώσιμους.

Για να μην παρεξηγηθούμε από τους ετέρους μας, όπως στο πρόσφατο παρελθόν, οι συντελεστές με τους οποίους γίνεται ο καταμερισμός της αποφορολογημένης αξίας στον παρακάτω πίνακα, είναι ενδεικτικοί. Οι συντελεστές που θα πρέπει να καταμεριστεί η κερδοφορία, θα είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων ενός υγιούς διαλόγου. Σε αντίθετη περίπτωση η διεκδίκηση με κάθε πρόσφορο τρόπο, είναι μονόδρομος.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟΦ/ΝΗΣ ΑΞΙΑΣ